IRANSHOW

بورس چیست؟

بورس بازاری است که در آن دارایی‌ها معامله می‌شوند. این بازار به سه دسته بورس کالا، ارز و اوراق بهادار تقسیم می‌شود. در بورس کالا، همان‌گونه که از نامش مشخص است، کالاهای معینی خرید و فروش می‌شود. در این بورس، معمولاً مواد اولیه معامله می‌شوند و هر کالایی بورس خودش را دارد؛ مثلاً بورس نفت. در بورس ارز، پول‌های خارجی خرید و فروش می‌شوند که البته این بورس در ایران فعال نیست. در بورس اوراق بهادار، دارایی‌های مالی مانند سهام شرکت‌ها، اوراق مشارکت و.. معامله می‌شود. در بورس اوراق بهادار یا به اختصار، بورس، بستری ایجاد شده تا خریداران و فروشندگان بتوانند معاملات را انجام دهند. در این بازار قوانینی وجود دارد که منافع سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران را حفظ می‌کند. به عبارت بهتر، بورس سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران را در کنار هم قرار می‌دهد تا هر دو با توانایی‌ها و دارایی‌هایی خود موجب منفعت دو طرف شوند.

فرابورس چیست؟

در بازار بورس قوانین و ساختارهایی وجود دارد که هر شرکتی قادر به ورود به آن نیست. فرابورس نیز مانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای معامله اوراق بهادار یا سهام است و شرایط و قوانین معاملاتی ساده‌تری برای پذیرش شرکت‌ها و داد و ستد سهام دارد. وظیفه فرابورس، سازمان‌دهی آن بخش از شرکت‌های علاقه‌مند به فعالیت در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند.

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

بازار بورس و فرابورس تفاوت‌هایی با هم دارند که در این بخش، مهم‌ترین آن‌ها را معرفی می‌کنیم.

بازارهای بورس و فرابورس

یکی از تفاوت‌های ساختاری بورس و فرابورس تقسیم‌بندی بازارهای آن‌ها است. بورس شامل دو بازار اول و دوم است. شرکت‌هایی که در بازار اول فعالیت می‌کنند، در صورتی که عملکرد مناسبی نداشته باشند، به بازار دوم منتقل می‌شوند و در طرف مقابل، شرکت‌هایی که عملکرد مناسبی در بازار دوم داشته باشند، می‌توانند به بازار اول منتقل شوند.

ساختار جدید فرابورس ایران از پنج بازار تشکیل شده است: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز)، بازار سوم و ابزارهای نوین مالی. در بازار اول فرابورس، سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیرش و معامله می‌شود. بازار دوم فرابورس تنها شامل سهام شرکت‌های سهامی عام است. سهام شرکت‌های زیان‌ده، تازه‌ تأسیس و آن‌هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می‌شود. بازار پایه نیز یکی از بازارهای فرابورس است که به منظور عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکت‌های این بازار فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند و به سه دسته تقسیم می‌شوند. طبق قوانین جدید، شرکت‌های این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز دسته‌بندی شده‌اند و دامنه نوسان روزانه آن‌ها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است.

مالیات در فرابورس

شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند که این مزیت مستقیماً متوجه سهامداران نیز می‌شود. همچنین، صاحبان سهام در شرکت‌های فرابورس، نسبت به سهامی که در اختیار دارند، در مجمع عمومی حق رأی خواهند داشت.

تنوع بازارهای فرابورس

وجود بازارهای متنوع آن برای پوشش سلایق مختلف، از جاذبه‌های فرابورس است. بنابراین، سهامداران می‌توانند در شرکت‌های مختلف سرمایه‌گذاری کرده و به این ترتیب، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش دهند.

تسهیلات و تأمین مالی شرکت‌ها

بانک‌ها شرکت‌های فعال در فرابورس را به عنوان وثیقه جهت دریافت تسهیلات می‌پذیرند. بنابراین، شرکت‌های فرابورس می‌توانند از این طریق برای دریافت تسهیلات اقدام کنند. همچنین، اگر شرکت‌ها به فرابورس پذیرفته شوند و در آن فعالیت کنند، می‌توانند از تأمین مالی از طرف سهامداران برخوردار شوند.

پذیرش شرکت‌ها و قوانین نظارتی

روند پذیرش شرکت‌ها در فرابوس ساده‌تر است و الزامات ساده‌تری نسبت با بورس دارد. شرایطی مانند حداقل سرمایه ثبت شده شرکت، حداقل سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران، حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه، زیان انباشته، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها و سودآوری معیارهای سختگیرانه‌تری در بورس دارند.

روش و زمان معامله در بورس و فرابورس

روش معامله در بورس و فرابوس، اساساً تفاوت خاصی ندارد. همان‌گونه که از طریق پلتفرم‌های آنلاین به خرید و فروش سهام بورس اقدام می‌کنید، می‌توانید معاملات سهام شرکت‌های فرابورس را نیز انجام دهید. البته زمان معاملات در فرابورس، انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به بورس دارد.

به طور خلاصه می‌توان گفت که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایه‌گذاری، اطمینان از محل سرمایه‌گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسان‌های روزانه قیمت سهام از جاذبه‌های فرابورس است.

دوره ویدیویی آموزش مقدماتی بازار بورس – از ورود تا شروع معاملات سهام

یکی از آموزش‌های مفید و کاربردی فرادرس دوره ویدیویی «آموزش مقدماتی بازار بورس – از ورود تا شروع معاملات سهام» است و منبع مناسبی برای کسانی است که می‌خواهند در بازار بورس فعالیت کنند و مفاهیم و اصول آن را بیاموزند. در این آموزش که مدت آن ۳ ساعت و ۱۰ دقیقه است، ضمن پوشش مباحث اصلی، مطالب به گونه‌ای بیان شده است که مخاطبان حداکثر استفاده را از آن ببرند و اطلاعات ضروری را برای ورود به بورس کسب کنند.

اولین گام برای ورود به بورس دریافت کد بورسی و انتخاب یک کارگزاری جهت انجام معاملات آنلاین از طریق آن است. ثبت‌نام در سامانه سجام و مباحث مربوط به دریافت کد بورسی و ضوابط آن، موضوع درس اول آموزش ویدیویی مذکور است. در درس دوم این آموزش، نحوه کار با سامانه معاملاتی آنلاین کارگزاری، روش خرید و فروش، سبد سهام و بررسی سوابق معاملات معرفی شده‌اند. معرفی مزایای مهم بورس، از قبیل قابلیت نقدشوندگی، سرمایه‌گذاری با هر سرمایه‌ای و تنوع در این بازار در درس سوم مورد بررسی قرار گرفته‌اند. عرضه اولیه‌ها معمولاً طرفداران زیادی دارد و سود آن در بازه کوتاه، از سایر سهم‌ها معمولاً مطمئن‌تر است. در درس چهارم به جنبه‌های مختلف عرضه اولیه در بورس پرداخته شده است. درس پنجم این آموزش، مربوط به تابلوخوانی است که کاربرد زیادی در تحلیل و بررسی سهام دارد. دریافت سود نقدی سالیانه شرکت‌ها و شرکت در افزایش سرمایه‌ها نیز از موضوعات مهم بورس هستند که در درس‌های ششم و هفتم معرفی شده‌اند.

سخن پایانی

در این نوشتار سعی کردیم تا تفاوت‌های بورس و فرابورس و مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در هر یک از آن‌ها را به صورت خلاصه شرح دهیم. در پایان، از شما دعوت به عمل می‌آوریم تا دیدگاه‌های خود در رابطه با این مطلب را با ما در میان بگذارید؛ همچنین اگر تجربه‌ای از حضور در این بازارها و سرمایه‌گذاری در ‌آن‌ها دارید، این تجربیات را نیز از همین طریق با دیگر مخاطبین مجله فرادرس به اشتراک بگذارید.